Het slechte nieuws: zolang er geen acceptabel alternatief is bedacht voor de man, moeten we het ermee doen. Het goede nieuws: er is hoop. Als je de vijf gouden relatieregels in de gaten houdt, komt het in de meeste gevallen wel goed met de liefde.

Nog nooit hebben zoveel goeroes dikke boeken geschreven om de weg naar de perfecte relatie open te leggen. Maar nog steeds stijgt het aantal singles én worden er zwembaden vol gehuild om mislukte liefde. Waarom toch? Antwoord: omdat theorie en praktijk twee dingen zijn. Zie het als autorijden: slagen voor je theorie-examen is prachtig, maar als je daarna niet regelmatig de weg opgaat, blijft de OV-chipkaart je deel. Met andere woorden, een relatie kost tijd en inspanning. Daar ben je het vast mee eens, maar heb je momenteel een relatie? Kijk dan eens eerlijk terug wat jij en hij (of zij) pakweg de afgelopen week aan tijd en energie in jullie relatie hebben gestoken. Dikke kans dat je van de magere oogst schrikt. Wat nu? Simpel. Om je het lezen van dikke boeken te besparen, geef ik je hier de populairste ‘relatiegoeroewetenschap’, maar dan ingedikt tot de vijf gouden relatieregels. Dat scheelt tijd. Die tijd kun je gaan gebruiken om de gouden regels écht te gaan toepassen. Moet je opletten wat er gebeurt. Echt!

Gouden relatieregel 1: al jullie conflicten oplossen? Vergeet het!
John Gottman en Nan Silver zeggen in hun boek De zeven pijlers van een goede relatie: ‘Bepaalde meningsverschillen wortelen in fundamentele verschillen in levensstijl, persoonlijkheid en waarden. Fundamenteel wil zeggen: min of meer vaststaand. Het standaard psychologenadvies om alle conflicten op te lossen, helpt dus niet.’ Wat helpt dan wél? Uitzoeken waar dat fundamentele verschil tussen jullie precies uit bestaat en elkaar daarin respecteren. Er zijn vervolgens twee manieren om ermee om te gaan.Ten eerste is het levensbelangrijk om te praten over de gevoelens achter iemands gedrag. Ik had bijvoorbeeld ooit een geïmmigreerde vriend die tachtig uur werkte. Na aftrek van slapen en eten had hij dagelijks ongeveer een dik uur over, te verdelen tussen mij en de afwas. Ik concludeerde dat hij geld en BMW’s belangrijker vond dan onze relatie. Tot we eindelijk tot een goed gesprek kwamen en hij vertelde dat hij diep in zijn hart met die carrière de vooroordelen tegen allochtonen te lijf wou. Kijk, dat begreep ik wél. Ten tweede ligt een compromis vaak praktischer dan je denkt. Zo las ik een verhaal van iemand die graag kinderen wilde en haar vriend per se niet. Het klinkt misschien vreemd, maar ze hebben een paard gekocht om haar troetelbehoefte op uit te leven. Goed, het is een half ei, maar je hebt je compensaties: hooi kost minder dan al die Baby Gap-pakjes.

De zeven pijlers van een goede relatie:
• Verdiep je in elkaar. Dus in verlangens, angsten, doelen, maar ook smaak en voorkeuren. Niet om te weten wat je anders wilt, maar wel om te kunnen begrijpen waarom je partner wil wat zij of hij wil, doet wat hij doet en laat wat hij laat.
• Koester de genegenheid tussen jullie. Bedenk welke kanten je bewondert, lief vindt, wat hij voor je doet.
• Geef elkaar tijd en aandacht in grote en kleine dingen: de was samen opvouwen of een levensdoel bespreken, het telt allemaal.
• Deel de macht. Let wel: onderzoekers concluderen dat vrouwen hun vriend vaker vanzelf invloed geven op hun doen en laten dan mannen. Onderhandelen is dus weleens nodig.
• Zorg dat je het diepere gevoel of de overtuiging achter grote meningsverschillen boven tafel krijgt. Dan is begrip opbrengen makkelijker.
• Denk nuchter en oplossingsgericht. Ruzies over geld? Op naar de financiële coach. Hij wil nooit koken? Dan doet hij de afwas of betaalt de take-away.
• Zoek gemeenschappelijke doelen (toneelvereniging, verre reis). Dat bindt.
(Uit: De zeven pijlers van een goede relatie)

Gouden relatieregel 2: praat!
‘Woorden zijn de lijm die stellen bij elkaar houdt,’ zegt psychologe Tracy Cox in haar boek Hot Love. ‘Als je geen uur per dag kunt vrijmaken om te luisteren naar degene van wie je houdt, zou je geen relatie moeten hebben.’ Maar er is praten en praten, vooral bij meningsverschillen. Je lekker laten gaan, je overzichtelijk beperken tot woorden van één lettergreep of gaan voor zijn knock-out is verleidelijk – maar nutteloos. Kijk uit voor de theorie ‘hoe harder ik schreeuw, hoe groter de kans dat hij niet nog eens dezelfde fout maakt’. Daar moet staan ‘hoe harder ik schreeuw, hoe harder hij terugschreeuwt’. Een andere valkuil is omwegen gebruiken om iets duidelijk te maken – in plaats van de rechtstreekse weg waarbij je je behoeftes of gekwetstheid blootgeeft.De spelregels van een écht goed gesprek:
• Niet tégen de ander, ‘ik zal even haarfijn vertellen hoe het zit’), maar vóór jullie samen (‘hoe komen we hieruit, hoe doen we het beter in de toekomst?’).
• Nuchter blijven; bij oververhitting een time-out afspreken.
• Niet beschuldigen, maar laten weten dat je hem wilt begrijpen; wie zich onveilig voelt in een gesprek, schiet in de verdediging.
• Stuur aan op een win-winsituatie. Laat allebei een veer.

Wat zijn jouw persoonlijke gouden relatieregels?
Hij:
Yildirim (22): ‘Directheid. Als mijn vriendin tegenover me zit met een lang gezicht en ik krijg ontwijkende antwoorden, hoe weet ik dan wat ik moet doen?’
Ivan (29): ‘Als ik dat wist, was mijn relatie niet uit geweest. Maar goed, ik denk: compromissen sluiten, tijd maken, dingen zoeken die je gemeen hebt, een goed seksleven.’
Winston (24): ‘Reëel blijven. Als je merkt dat het niet meer werkt, het steeds meer moeite kost, moet je er ook mee durven ophouden.’
Zij:
Lucia (33): ‘Je inleven in elkaar. Een veer laten voor zijn geluk en andersom.’
Jorinde (29): ‘Tot tien tellen. Tijdens een ruzie denk je negatief. Pas achteraf kun je rustig vragen: ‘Wat bedóélde je nou precies?’
Anna (34): ‘Praten én luisteren. Je moet je niet in bochten hoeven wringen om aandacht te krijgen.’

Gouden relatieregel 3: bekijk elkaar en je relatie positief – maar vergeet de relatiehemel
Veel mensen vinden het absoluut niet moeilijk om vijf dingen op te noemen die ze níét waarderen aan hun partner, terwijl positieve punten juist niet spontaan komen opborrelen. Dat zou andersom moeten! Goed, je kruipt misselijk als een kat uit zijn auto omdat hij rijdt als Max Verstappen na een cafeïneshot. Maar hij haalt je wel elke dag van je werk, dus tel je zegeningen! En deel ze. Kijk uit voor het relatie-saboterende mechanisme waarbij je tot in detail uitlegt wat hij fout doet, maar zwijgt over de positieve dingen omdat hij dat vast toch wel weet. Let wel: elkaar positief bekijken is iets anders dan idealiseren. Soms is je relatie net zo opwindend als een pot pieren. Wat doen we eraan? Niets. Elk uur van elke dag passie en extase, dat is gewoon geen haalbare kaart. Bevrijd jezelf van hemelhoge, niet-reële verwachtingen, des temeer plezier heb je van elkaar. Soms is een relatie een hemel vol sterren, soms een stapel catalogussen met garderobekasten waar jullie het niet over eens kunnen worden.

Waarom je überhaupt moeite zou doen voor een goede relatie:
• Het verhoogt je lichamelijke weerstand.
• Mensen met een relatie leven langer.
• Als je negatief over je vriend denkt, krijg je volgens onderzoek vaker infectieziektes. Nee, echt.
• Afgezien van Harige Billy en andere pretstaven zijn nog weinig alternatieven bedacht voor de man.
• Uit CBS-onderzoek blijkt dat de meeste singles actief een relatie zoeken. Of je nou moeite doet om liefde te vinden of om te houden wat je hebt… Sterker nog, vaak is het laatste de beste optie.

Gouden relatieregel 4: vraag wat je nodig hebt
Vooral in het begin is het verleidelijk om op te gaan voor de verkiezing van Miss Ideale Vriendin, maar je behoeften zijn net een kakkerlakkenplaag: negeer ze en ze nemen op gegeven moment je leven over. Waarheid a: wat je wilt hebben, komt zelden vanzelf. Vraag het. Zeg het. Deel het. Waarheid b: wij Janes voelen elkaar wat gemakkelijker aan, Tarzan heeft klare taal nodig. Laat hem niet raden. Waarheid c: niet alleen voor jezelf, ook voor hém moet je zorgen dat je krijgt wat je nodig hebt (binnen het redelijke uiteraard). Totale onbaatzuchtigheid is voor heiligen. De kans is klein dat jij en ik daarbij horen. Ben je onbevredigd in je relatie, dan zit je voor je het weet op de rokende puinhopen. Als ik mijn lief wakker kus voor een uitgebreid ontbijt op bed of hem met zijn administratie help, verwacht ik wel een keer iets terug. Niet onbaatzuchtig, wel menselijk. Je houdt van hem, maar vooral ook van jezelf. Wil je aandacht? Een geplakte band? Je hebt er recht op!

Van die fijne m/v-verschillen (we vergeten even de nuance):
• Overblijfsel uit de oertijd: híj ging op een dosis stress fantastisch wilde beesten te lijf. Zij zoogde haar baby’s en daarbij kon zij geen stress gebruiken. Dus houdt stress juist hem akelig lang in zijn greep.
• Mannen overschatten vaker onbewust de steen die ze aan het huishouden bijdragen.
• Alleen bij een catastrofe vergeet jij om een beetje sociaal te doen. Hij doet meestal minder moeite, is meer zichzelf.
• Hij is directer. Zegt hij in bed dat hij hoofdpijn heeft, denk dan ‘aspirine’ en niet ‘crashdieet’ of ‘zwart kanten speelpakje met rare rubberen dingen eraan’.

Gouden relatieregel 5: seks is eigenlijk bijzaak? Ha, ha!
Hoe leer je zwemmen? Door in het diepe te springen, en dan eh… te doen wat je voelt? Geen succesrecept. Maar wel de manier waarop we tegen seks aankijken. Denk er eens over: je weet exact wat zijn favoriete series zijn, maar niet of hij kronkelt van plezier of van ellende als je zijn voetzolen masseert en of hij graag in zijn knieholtes gekust wordt. Enneh… andersom? De keiharde waarheid is dat seks niet alleen liefhebberij is, maar ook een kunst. Lees eens een boek. De Kama Sutra is zo’n klassieker, anno nu heb je onder andere Hot Sex van Tracy Cox. Neem tijd en aandacht voor de liefde in plaats van te denken: ‘Van negen uur tot kwart over negen seks, dan hebben we voor halftien de was uit de droger.’ Lust is in het begin een cadeau, later meestal de opbrengst van hard werken. Dat is het waard. Seks is geen slagroom op de taart, maar essentie. Het bindt, geeft intimiteit, en herinnert je aan het feit dat je elkaars lichamelijke behoeftes bevredigt.

Lezen over relaties
Humor, rake stellingen én relatiewijsheid: Elke dag houd ik meer van jou, maar niet vandaag van Nancy Shulins.
Geestige handleiding van single zijn via ontmoeting tot uit elkaar: Hot Love van Tracey Cox.
Een beetje Margrieterig maar het meest nuttige boek dat ik ken als je beter wilt leren communiceren: Praten met je partner van Annette Heffels.
Een eyeopener als je relaties regelmatig mislopen: over liefde vinden na een grote innerlijke schoonmaak: In de tussentijd van Iyanla Vanzant

Dit is een bewerking van een hoofdstuk van mijn boek Mijn geluk maak ik zelf wel, verschenen bij Unieboek/Spectrum (maar inmiddels uitverkocht)