Hoe zorg je dat je brein beter werkt? Eet regelmatig een banaan, beweeg 150 minuten per week, en vervang het geluid van rondstommelende bovenburen door een Youtubeje met gezellige cafégeluiden. Hier zeven manieren om sneller, beter en gemakkelijker te denken. Van quick fix tot lange termijn.

1. Blokkeer irritante geluiden
Rondwandelende bovenburen, ronkend verkeer of blaffende honden op straat kunnen best irritant zijn. Maar wist je dat je denkvermogen ook nog eens vermindert als je last hebt van irritante geluiden? Oplossing: sites met fijne achtergrondgeluiden waar je geluiden kunt laten wegvallen tegen ontspannende zogenaamde ‘ambient sounds.’ Denk aan het geluid van een knapperend haardvuurtje, rustgevende Tibetaanse klankschalen of geklets in een gezellig grand café. Tik ook eens op Youtube ‘ambient sounds’ in. Nog meer knapperende haardvuurtjes!
(bron o.a. Mark Andrews, professor in Fysiologie, Seton Hill University, Greensburg, in Scientific American).

2. Luister muziek vóór het denkwerk, maar liever niet tijdens
Het blad Applied Cognitive Psychology gaf eindelijk antwoord op een hamvraag: helpt een fijn muziekje je bij het denkwerk, of is stilte beter? Proefpersonen tussen de 18 en 30 moesten proberen zich dingen te herinneren met muziek op de achtergrond, of juist in stilte. Stilte werkte beter. Maar het zit anders als je vóór een hersenkraker je favoriete muziek hoort. Dat geeft een oppepper, die je hoofd helpt functioneren en alerter maakt.
(bron: Time Magazine, onderzoek Nick Perham)

3. Gebruik het Zeigarnik effect
De Russische wetenschapper Bluma Zeigarnik kwam erachter dat een taak waar je al aan begonnen bent, beter in je geheugen blijven zitten dan een afgeronde. Proefpersonen onthouden meestal taken die ze niet hebben mogen afmaken het beste. Andere experimenten leverden ook dit soort resultaten op. Het Zeigarnik-effect komt erop neer dat je geheugen geprikkeld wordt omdat je iets niet hebt afgemaakt. Dat knaagt. Door een beginnetje ermee te maken, zet je belangrijke dingen als het ware alvast op de harde schijf in je hoofd. Je hoofd haalt ze nu als eerste op en je vergeet ze minder snel.
(Bron: Bluma Zeigarnik, ‘On finished and unfinished tasks’)

4. Kom in beweging
Je denken en je geheugen worden vooral aangestuurd door twee hersendelen: de prefrontale cortex en de mediale temporale cortex. Die hersendelen blijken groter te zijn bij mensen die regelmatig bewegen. Bij mensen die het zes maanden tot een jaar volhouden om regelmatig te bewegen, is er een goede kans dat deze twee hersendelen duidelijk groter zijn geworden. Neuroloog Dr. McGinnis van Harvard Medical School, adviseert rustig op te bouwen tot je 2,5 uur per week stevig beweegt. Wil je zorgen dat je geest snel even extra kan presteren? Twintig minuten pittig squats doen, touwtje springen of een blokje om rennen vergroot meteen de toevoer van bloed naar je hersens. Je brein presteert daarna beter. Pak dus je springtouw of loopschoenen voor je een presentatie geeft of naar een examen gaat!
(bron: “Spark, the revolutionary science of exercise and brain’, door Dr. John Ratey)

Jong bankhangen = later minder slim
3.200 mensen van 18 tot 30 jaar deden mee aan een onderzoek. Liefst 25 jaar later bestudeerden wetenschappers hoe goed hun brein functioneerde. Wie gemiddeld al die 25 jaar lang meer dan drie uur per dag tv had gekeken en minder dan 2,5 uur per week bewoog, had meer kans om slechter te presteren qua geheugen én optimaal opdrachten uitvoeren. “Fysiek actief zijn is goed voor je brein”, zegt onderzoeker Tina Hoang tegen Time Magazine. Nieuw aan dit onderzoek is, dat blijkt dat bankhangen voor de tv ook als je nog jong bent al een slecht effect heeft. De meeste van dit soort onderzoeken gaan over oudere proefpersonen.

5. Dans de samba of download een nieuwe brain-app
Onderzoekers Jaeggi, Buschkuel, Jonides en Perrig verbeterden de intelligentie van proefpersonen via een intensief trainingsprogramma voor hun brein, in maximaal twee luttele weken. Er zijn heel wat apps voor braintraining-programma’s. Maar let op, je scherpt je intelligentie vooral als je iets nieuws leert. De automatische piloot helpt nou net weer niet. Dus ken je een brain-app eenmaal uit je hoofd, dan kan hij van je telefoon. Houd je niet van brain-apps, dan kun je evengoed Japans gaan leren. En hoorde jij bij de volksmassa’s die ooit tijdens de hype de nogal rare Gangnam Style dans leerden? Helemaal niet dom, dus.

6. Kaan een banaan
Wat je in je mond stopt, stop je eigenlijk ook in je hoofd. Voedingsstoffen gaan via je bloed naar je hersens. Glucose is belangrijk brain-food. Hersenonderzoeker Leugh Gibson kwam erachter dat je brein het best werkt als er ongeveer 25 gram glucose in je bloed zit. Dat is zo’n beetje wat een banaan bevat. Mooie quick fix voor een functioneringsgesprek. Maar het is het beste om je glucoseniveau constant op peil te houden. Trage glucoseleveranciers, zoals granen of fruit, zijn daarvoor heel wat geschikter dan snelle, zoals snoep, witte suiker of koek. Als je bijvoorbeeld een koekje eet, krijgt je brein een boost – maar je denkwerk zakt na twintig minuten des te harder weer in.

7. Geef je GPS een dagje vrij
Wie durft? Geef je GPS eens een dagje vrij als je een nieuwe route rijdt, fietst of loopt. Puzzel eens ouderwets op een wegenkaart of routebeschrijving. Waarom maakt dit slimmer? Je kunt op twee manieren de weg te vinden. De eerste is door je ruimtelijke navigatiegeheugen te gebruiken. Je gebruikt dan als het ware een kaart die niet op een app zit, maar in je eigen hoofd wordt gemaakt op basis van gelezen of bekeken aanwijzingen. Die vul je aan via orientatiepunten die je onderweg om je heen ziet. Voor zulke klussen werk je met het hersendeel dat hippocampus heet. Manier twee is zogenaamde ‘stimulus-respons’, waarbij je gewoon stap voor stap de aanwijzingen opvolgt die je op je schermpje ziet verschijnen. Een keer intensief je ruimtelijke navigatiegeheugen gebruiken, helpt krimpen van de hippocampus voorkomen. Dat is mooi, want je hippocampus krimpt bij het ouder worden, en functioneert dan minder. De hippocampus is ook het eerste slachtoffer wanneer de ziekte Alzheimer iemands denkwerk aantast.
Bron: Mc Gill University

Leef je zo, dan word je vanzelf slimmer
* Sta open voor nieuwe ervaringen
Voordeel: je hersens vormen nieuwe paden en de neurale activiteit wordt groter
* Daag jezelf uit. Wordt iets gemakkelijk, zoek dan een nieuwe uitdaging
Voordeel: je brein krijgt niet de kans lui te worden
* Bedenk meer dan één oplossing voor een probleem of vraag
Voordeel: je leert meer van een situatie
* Netwerk!
Voordeel: omgaan met andere mensen, die andere ideeen en levens hebben, stimuleert je brein
(bron: Andrea Kuszewski, onderzoeker van intelligentie en creativiteit, in de Scientific American)

Dit is een bewerking van een artikel dat ik eerder schreef voor maandblad Santé